Yozgat’ın tarihi kalıntıları ve kaplıcalarıyla ünlü ilçesi Saraykent, il merkezine 71 kilometre mesafede yer almaktadır. İlin doğusunda bulunan ilçe; doğusunda Akdağmadeni, batısında Sorgun, kuzeyinde Kadışehri ve güneyinde ise Sarıkaya ile çevrilidir. Yüzölçümü 341 kilometrekare olan ilçenin deniz seviyesinden yüksekliği ise bin 330 metredir. Ağırlıklı olarak dağlık ve dalgalı arazi yapısına sahip olan Saraykent, deprem fayı üzerinde yer aldığı için önemli yıkımlar yaşamıştır. Zengin termal kaynaklarına ev sahipliği yapan ilçede, bu kaplıcalar şifa kaynağı olarak görülmektedir. Tipik karasal iklimin hüküm sürdüğü yörede, yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları ise soğuk ve yağışlı geçmektedir. Yozgat’ın pek çok ilçesi gibi Saraykent’te de yaygın bitki örtüsü bozkır olarak dikkat çekmektedir. Pek çok mağaranın bulunduğu Saraykent’te, başlıca akarsu ilçe merkezinden de geçen Sarayözü suyudur. Bu akarsu Çekerek Nehri’nin önemli kolları arasındadır. Yöre sakinlerinin ana geçim kaynağını ise tarım ve hayvancılık oluşturmaktadır. Arazi yapısının dağlık olması nedeniyle tarım hayvancılığa göre daha geri plandadır.

Eski adı Karamağara olan Saraykent’in, Türk boylarının burada çadır kurup hayvanlarını otlatmasıyla yerleşime açıldığı sanılmaktadır. Bu topluluklar, Saraykent’e beş kilometre uzaklıkta bulunan Karamağara bölgesindeki mağaralarda kış aylarını geçirmiştir. Bahar aylarında hava ısındığında sürülerini güneye götüren bu topluluklar, bugünkü ilçenin yerine yerleşmişlerdir. Saraykent ilçe merkezinde bulunan Mareşal Fevzi Çakmak Mahallesi’ndeki Yılanlı Tepe eteklerindeki mağaralara yerleşerek, burada yaşamaya başlamışlardır. Bu mağaralarda kendilerini ve sürülerini dış etkenlerden koruyarak bir süre burada yaşamışlardır. İlçenin temelleri burada atılmıştır. Resmi kayıtlara göre, bölgedeki köyler, 1830’lu yıllarda Karahisar Behremşah’a bağlıdır. Sonraki yıllarda Akdağmağdeni’ne bağlı bir köy olan Karamağara, 1860’tan sonra bucak olmuştur. Bölgede 1941’de meydana gelen yıkıcı depremin ardından çok sayıda kişi hayatını kaybetmiştir. Yerleşim yerinde ilk belediye teşkilatı 1972’de kurulmuş, 1975’te de adı Saraykent yapılmıştır. İlçe statüsü alması ise 1990 yılında gerçekleşmiştir.

Saraykent’e nasıl gidilir?

Yozgat il merkezine 71 kilometre uzaklıkta bulunan Saraykent ilçesi, karayolu ulaşım imkanlarına sahiptir. Yozgat il merkezinden ilçeye her gün düzenli aralıklarla hareket eden minibüsler vasıtasıyla ortalama bir saatte gitmek mümkündür. Sorgun ilçesine 24 kilometre mesafede yer alan Saraykent, ayrıca Akdağmadeni’ne 38, Sivas’ın Yıldızeli ilçesine ise 110 kilometre uzaklıkta yer almaktadır.

Saraykent’te doğa sporları

Coğrafi yapısı doğa sporlarına uygun olan Saraykent’te, başta trekking olmak üzere çeşitli aktiviteleri yapmak mümkündür. Dağlık bir arazi yapısına sahip olan ve ormanların yer aldığı ilçede, doğa ile iç içe keyifli yürüyüşler yapılabilecek parkurlar mevcuttur. Saraykent’te ayrıca çadır kampı, dağcılık, fotosafari gibi aktiviteler de yapılabilmektedir. İlçe sınırlarından geçen Çekerek Çayı’nın bazı bölgeleri de olta balıkçılığı için elverişlidir.

Saraykent’te gezilecek yerler

Saraykent Kalıntıları

Saraykent ilçe merkezine yedi kilometre mesafede bulunan Saray Mahallesi’nde yer alan bu kalıntılar, Roma döneminden günümüze ulaşan han ve hamam gibi yapılara aittir. Pek çok yapının yok olduğu bölgede, han kalıntılarında yapılan incelemede söz konusu hanın su yerine süt ile yapıldığı tahmin edilmektedir. Romalılar zamanında önemli bir yerleşim yeri olduğu tahmin edilen bölgedeki han ve hamam 1908 yılına kadar işletilmiştir. Ardından yaşanan sel felaketinde hamam büyük oranda yıkılmış, han ise kısmen ayakta kalabilmiştir.

Çinçinli Sultan Hanı

Saraykent ilçe merkezindeki Saray Mahallesi’nde yer alan han, Kaplıcalar mevkiinde bulunmaktadır. Bu tarihi han, oldukça harap bir şekilde bugünlere gelmiştir. Çinçinli Sultan Hanı’nın hemen yanında ise Roma hamamı kalıntıları dikkat çekmektedir. Kitabesi bulunmayan hanın, Valide Sultan Melike Mahperi Hatun tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir. Hanın yapılış tarihinin ise 1240 olduğu sanılmaktadır. Açık ve kapalı olmak üzere iki bölümden oluşan han, moloz taş üzerine kesme taş kaplama ile inşa edilmiştir. Günümüzde üst örtüsü tamamen yıkılmış olan hanın iç bölümlerinden de bugüne herhangi bir şey ulaşmamıştır.

Saraykent Kaplıcası

Saray Mahallesi’ndeki Çinçinli Sultan Hanı’nın hemen yanında yer alan kaplıca, ilçenin şifa sularından biridir. Burada yer alan 80 yatak otelde konaklama imkanı da bulunmaktadır. Sodyum klorür, sodyum bikarbonat ve kalsiyum sülfat içeren kaplıca suyu, 70 ila 74 derece arasında sıcaklığa sahiptir. Başka romatizma hastalıkları ve kadın hastalıkları olmak üzere kaplıca sularının; nevvrit, polinevrit, kırık çıkık tedavilerine işe yaradığı söylenmektedir.

Yılanboynu Tepesi Yerleşimi

Saraykent’in Mareşal Fevzi Çakmak Mahallesi’nde yer alan Yılanboynu Tepesi, tarihi bir yerleşim yeri olarak dikkat çekmektedir. Stabilize bir yoldan ulaşılabilen tepede, 250 metre çapında bir yerleşim yeri mevcuttur. Kayalık tepelerin yamaçlarından eteklere kadar devam eden bu yerleşim yerinin pek çok yeri kaçak kazılarda tahrip olmuştur. Burada yapılan yüzey araştırmalarında görülen seramik buluntuları; Erken Tunç, Orta Tunç, Demir Çağı ve Roma dönemlerinde burada yerleşim olduğunu göstermektedir.

Taşlı Höyük

Saraykent’e bağlı Doğankent Kasabası yakınlarında bulunan Taşlı Höyük, düz bir alanda konumlanmıştır. Dedefakılı köyü ile Doğankent kasabası sınırında yer alan höyüğün üst ve yamaçlarında büyük kayalar mevcuttur. Bu özelliği nedeniyle Taşlı Höyük adını almıştır. Boyutları 50 metreye 60 metre, yüksekliği ise yaklaşık 8 metre olan höyüğün üst kısmı hafif sivridir. Taşlı Höyük’te yapılan yüzey çalışmalarında bulunan seramik parçaları, buranın da Roma dönemi yapısı olduğunu ortaya çıkarmaktadır.

Çekerek Su Hanı ve Köprüsü

Saraykent ilçe merkezine 26 kilometre uzaklıkta bulunan han, Çekerek suyu yanında yer almaktadır. Valide Sultan Melike Mahperi Hatun’un 1240 yılında yaptırdığı han, Osmanlı’nın ticaret yolu üzerinde olması nedeniyle önemlidir. Handan günümüze kalan bölüm, yapının moloz taş ve kireç harcından yığma olarak inşa edildiğini göstermektedir. Beşik tonozlu üst örtüye sahip han, iki bölümden meydana gelmektedir. Daha geniş olan kuzey kısmında taşlarla örtülü mekanlar mevcuttur. Güney bölümünde ise üç mekan bulunmaktadır. Günümüzde harap durumda olan hanın hemen yanında da bir köprü kalıntısı dikkat çekmektedir. Bu köprü de taştan inşa edilmiştir. Tek gözlü olan köprünün kemeri ve gövdesi günümüze ulaşamamıştır. Köprüden hana doğru bir yol kalıntısı da dikkat çekmektedir.

Divanlı Köyü Mağaraları

Saraykent’in Divanlı Mahallesi yakınında yer alan mağaralar, ilçenin görülmesi gereken tarihi yapılarındandır. Mağaraların bulunduğu alan volkanik bir arazidir. Kayalara oyulmuş mağaralarda, taştan oyma merdivenler de bulunmaktadır. Bazı mağaralara merdivenlerle inilmektedir. Bizans döneminden kalan bu mağaraların yakınında ayrıca iki tane tümülüs mevcuttur. Ancak bu tümülüsler tahrip olmuştur.

Türkmen Mezarlığı

Saraykent ilçe merkezinde bulunan mezarlık, Sarayözü yolu yakınındadır. Burada yer elan mezar taşları işlenmiştir ve dikdörtgen şeklindedir. Koyun başına benzeyen işlemelere ve çiçek motiflere sahip desenlerin bulunduğu mezarlarda, ayrıca ok ve yay görüntüsüne benzeyen işaretler dikkat çekmektedir. Bir bölümü ayakta, bir bölümü ise yatık durumda olan bu taşlar, mezarlığın Anadolu’ya ilk yerleşen Türk-İslam topluluklarına ait olduğu ihtimalini artırmaktadır.

Saraykent’te nerede ne yenir?

Saraykent, Yozgat mutfağının özelliklerini taşımaktadır. Hamur işlerinin ağırlıkta olduğu ilçede; erişte, mantı, bulgur pilavı gibi lezzetlerin yanı sıra güveç, arabaşı, testi kebabı, tandır kebabı, çılbır, çiğdem pilavı, madımak, ekşili kabak, kabak çiçeği dolması, yarma aşı ve sulu köfte gibi yemekler yaygın olarak tüketilmektedir. Saraykent’te yer alan restoran ve lokantalarda bu yöresel lezzetleri tatmak mümkündür. İlçenin öne çıkan restoranlarını; Mareşal Fevzi Çakmak Caddesi üzerinde yer alan Yaşarın Yeri ve Cumhuriyet Meydanı’nda bulunan Çiğköfteci Samed Usta olarak sayabiliriz.

Saraykent’te gece hayatı

Yozgat’ın Saraykent ilçesinde aktif bir gece hayatından söz edemeyiz. İlçenin muhafazakar yapısı nedeniyle alkollü mekan yoktur. Ancak ilçede bulunan kafeterya, çay bahçesi ve pastane gibi mekanlarda içeceklerinizi yudumlayarak keyifli zaman geçirebilirsiniz.