Gediz Gezi Rehberi

Kütahya’nın zengin bir tarihe ve doğal güzelliklere sahip ilçesi Gediz, on yüz yıl içinde yaşanan yangın ve deprem nedeniyle adeta yeniden kurulan bir yerleşim yeridir. İlçede 1970 yılında yaşanan deprem sonrasında yerleşim yeri yok olmuş, yeni bir yerleşim yeri kurulmuştur. Yeni Gediz olarak adlandırılan bu yeni yerleşimin yanı sıra son yıllarda Eski Gediz’de de eski evler onarılarak yerleşim söz konusu olmuştur. Kütahya il merkezine 98 kilometre uzaklıkta bulunan Gediz ilçesinin deniz seviyesinden yüksekliği 735 metre civarındadır. İlçenin en yüksek noktası Murat Dağı olup, dağın yüksekliği 2 bin 311 metredir. Murat Dağı aynı zamanda Gediz Nehri ile Porsuk Çayı’nın doğduğu yerdir. İç Anadolu ve Ege iklimleri arasında bir geçiş iklimine sahip ilçede, iki iklimin de özellikleri görülmektedir.

Gediz’in en meşhur değerlerinden biri tarhanadır. İlçede yaygın olarak tüketilen bu lezzet için belediye tarafından her yıl Ağustos ayı başında Geleneksel Gediz Tarhanası Festivali organize edilmektedir. Tarhana ve yörenin diğer meşhur lezzeti sırık kebabı bu festivalde tanıtılmaktadır. İlçedeki tarhana üretimi yılda 200 tonun üzerindedir. Ayrıca kaplıcalarıyla ve kömürüyle de ünlü Gediz ilçesi, Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde de geniş olarak yer bulmuştur. İlçeye bağlı Göynük köyü bölgesindeki kömür madeni ocaklarında bugüne kadar binlerce kişi çalışmıştır. Burada halen iki özel firma tarafından kömür çıkarılmaktadır.

Bölgedeki en eski yerleşim yerlerinden biri olan Gediz, Milattan Önce 1800’lü yıllardan beri çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. İlçe sınırlarındaki höyüklerde gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında birçok tarihi esere rastlanmıştır. Hatta kendi adına sikke basan Roma kenti Kadohnon da burada yer almaktadır. Murat Dağı’nın eteklerindeki bu yerleşim yeri, Bizans döneminde piskoposluk merkezi olmuştur. Ardından Selçuklu ve Osmanlıların kontrolüne geçmiştir. İlçede 1911 yılında yaşanan büyük yangının ardından 1920’de Yunan işgali yaşanmıştır. İşgale karşı verilen büyük mücadeleler sonucunda Yunanlılar yenilmiştir. Buradaki şehitler için daha sonra bir anıt yapılmıştır. 1970 yılında yaşanan depremde ise ilçe neredeyse tamamen yıkılmış, bin kişi hayatını kaybetmiştir. Depremin ardından yeniden kurulan ilçe, günümüzde görülmeyi hak eden bir yerleşim yeri haline gelmiştir.

Gediz’e nasıl gidilir?

Kütahya il merkezine 98 kilometre uzaklıkta yer alan Gediz, gelişmiş karayolu ulaşım olanaklarına sahiptir. İlçede geçen Kütahya-Uşak-İzmir karayolu ilçeye ulaşımı kolaylaştırmaktadır. Uşak il merkezine 57 kilometre mesafede bulunan ilçeye hem Kütahya’dan hem de Uşak’tan gün içinde düzenlenen minibüs seferleriyle ulaşım mümkündür.

İstanbul ve Ankara gibi büyük kentlerden Gediz’e havayolu ulaşımıyla gitmek için ise Kütahya Zafer Havalimanı kullanılabilir. İlçe merkezine 87 kilometre uzaklıkta yer alan havalimanına indikten sonra havayolu servis araçlarıyla Kütahya il merkezi üzerinden ya da kiralık araç ve taksilerle direkt Gediz ilçesine ulaşılabilmektedir.

Gediz’de doğa sporları

Coğrafi yapısı ve iklimi doğa sporlarına elverişli olan Gediz’de, doğa sporları için en çok tercih edilen yer Murat Dağı’dır. Burası dağcılık ve tırmanış, trekking, kampçılık ve yamaç paraşütü gibi pek çok aktiviteye uygun bir ortam sunmaktadır. Murat Dağı’nda bulunan yürüyüş parkurları 6 kilometre ile 10 kilometre arasında değişmektedir. Karapınar ve Karasöğüt mevkiinde yer alan 1.5 kilometrelik parkur, kış aylarında da yürüyüşler için tercih edilmektedir. Deniz seviyesinden bin 700 metre yükseklikteki bu parkurlarda muhteşem bir manzara eşliğinde yürünebilmektedir.

Yamaç paraşütü için de uygun olan Murat Dağı’nda, deneme uçuşları başarıyla gerçekleştirilmiştir. Deniz seviyesinden 2 bin 300 metre yükseklikteki Murat Dağı Kayak Merkezi’nde, atlamak için uygun bir bölge oluşturulmuştur. Muhteşem bir manzaranın izlenebildiği bu uçuşlar iki saate kadar sürebilmektedir.

Pedal çevirmek için de uygun olan Gediz Deltası’nda her yıl çeşitli bisiklet turları düzenlenmektedir. Ayrıca Gediz ilçe merkezinde yer alan Adnan Menderes Yaşam Parkı’nda da yürüyüş parkuru, bisiklet yolu ve patent pisti yer almaktadır.

Gediz’de gezilecek yerler

Eski Gediz

İlk olarak 1918 yılındaki yangında hasar gören, ardından da 1970 yılında depremde yıkılan bu yerleşim yeri, depremden sonra boşaltılmıştır. Ancak sonraki yıllarda yeniden yerleşime açılan Eski Gediz’de, tarihi bir hamam, su kemeri ve köprü bulunmaktadır. Bir müze kent görünümüne sahip olan Eski Gediz yöresi, sahip olduğu arkeolojik ve doğal sit alanlarıyla dikkat çekmektedir. Burada 1970 yılında yaşanan depremde hayatını kaybeden bin 86 kişi anısına bir anıt yapılmıştır. Kaya Mahallesi’nde bulunan parktaki bu anıt da görülmeye değerdir.

Gazanferağa Külliyesi

İçinde cami ve hamam bulunan külliye, Gazanfer Ağa tarafından inşa ettirilmiştir. Gazanferağa Camii’nin yapım yılı 1590 olup, mimarı ise Süleyman Çavuş isimli kişidir. İnşasında antik Kadys yöresinden getirilen sütunların kullanıldığı cami, büyük bir kubbe ile örtülüdür. Bu cami 1970 yılındaki depremde yıkılmıştır, ancak aslına uygun bir şekilde 1994’te yeniden inşa edilmiştir. Gazanferağa Hamamı ise 1587 yılında inşa edilmiştir. Erkekler ve kadınlar için iki ayrı bölümü bulunan hamamın mermerleri antik Kadys kentinden getirilmiştir. Gazanferağa Camii gibi bu yapı da depremde ağır hasar görmüş ve restore edilmiştir.

Murat Dağı Termal Turizm Merkezi

2 bin 311 metre yüksekliğiyle ilçenin en yüksek noktası olan Murat Dağı, antik dönemlerde Dindymon adıyla bilinmektedir. O dönemlerde ana tanrıça Kybele’nin kutsal mekanı olarak anılan dağ, 1313 yılında bölgeyi ele geçiren Türkmen komutanı Murat Gazi’nin adını almıştır. Gediz Irmağı ile Porsuk ve Banaz çaylarının kaynağı olan dağ, aynı zamanda zengin bir floraya sahiptir. Burada 850 çeşit bitki bulunmaktadır. 1987’de Termal Turizm Merkezi ilan edilen dağda, çok sayıda kuş da yaşamaktadır. Termal Turizm Merkezi Murat Dağı’nın bin 450 metre yükseklikteki ormanlık bölümündedir. Buradaki kaplıca bölgesinde yer alan Kocahamam ve Hacıdana isimli iki hamam, Germiyanoğulları Beyliği döneminde inşa edilmiştir. Su sıcaklığı 38 ila 44 derece arasında olan kaplıcaların suyunun deri, sinir, kas ve kadın hastalıklarına iyi geldiği belirtilmektedir. Konaklama tesislerin de yer aldığı kaplıcalardan, her yıl çok sayıda kişi yararlanmaktadır.

Ilıcasu Termal Turizm Merkezi

Gediz ilçe merkezine 13 kilometre uzaklıkta yer alan Ilıcasu Termal Turizm Merkezi, Ilıca Nehri’nin aktığı vadinin güneyindedir. Burada yer alan su kaynaklarının sıcaklığı 40 ila 85 derece arasındadır. Deniz seviyesinden 750 metre yükseklikteki termal merkezin sularının; eklem, kas, sinir, romatizma, deri, böbrek, idrar yolu, sindirim sistemi ve kadın hastalıklarına iyi geldiği söylenmektedir. Yörede bulunan konaklama tesisinde, aquapark ve eğlence mekanları da mevcuttur.

Su Kemeri

Gediz ilçesinin önemli tarihi yapılarından olan Su Kemeri, Gediz kayasının ortasında bulunan boğaz üzerindedir. Ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı bilinmeyen bu üç gözlü su kemeri, moloz taş ve kesme taştan inşa edilmiştir.

Aizonai Antik Kenti

Gediz ilçe merkezine 30 kilometre uzaklıktaki bu antik kent, ilçe yakınlarında görülmeye değer önemli yerlerden biridir. Günümüze kadar ayakta kalmayı başaran birçok yapıya ev sahipliği yapan antik kent, muhteşem özellikleriyle dikkat çekmektedir. Antik Frigya’ya bağlı yaşayan Aizanitislerin ana yerleşim yeri olan kentte, Zeus Tapınağı’nın çevresinde yapılan kazılar, Milattan Önce 3 binli yıllarda burada yerleşim olduğunu ortaya çıkarmıştır. Aizonai Antik Kenti, Helenistik dönemde dönüşümlü olarak Bergama ve Bithynia’ya bağlıyken, Milattan Sonra 133 yılında Roma hakimiyetine geçmiştir.

Gediz’de nerede ne yenir?

Kütahya mutfak kültürünün özelliklerini taşıyan Gediz, meşhur yöresel lezzetlere de ev sahipliği yapmaktadır. Bu lezzetlerin başında ise Gediz tarhanası gelmektedir. Her yıl tonlarca üretilen Gediz tarhanası, Türkiye’nin pek çok yerine gönderilmektedir. Tarhana için ilçede her yıl Ağustos ayı başında festival de düzenlenmektedir. İlçede ayrıca sırık kebabı ve Gediz güveci de yaygın tüketilen yöresel lezzetlerdir. Ağırlıklı olarak oğlak etinden yapılan sırık kebabı, sırığa çivilerle takılan etten yapıldığı için bu adı almıştır.

Gediz’de yer alan restoran ve lokantalarda bu yöresel lezzetleri tadabileceğiniz gibi Kütahya mutfağının diğer lezzetlerini de bulabilirsiniz. İlçede en çok tercih edilen restoranları; Cadde Cafe Restaurant, Cağ Kebap, Elit Restaurant, Gediz Tadım Lokantası, Değirmen Restaurant, Bereket Güveç Salonu, Güveççi Necdet, Damak Döner ve Dürüm, Sidre Köfte Izgara, Kanaat Yemek Fabrikası, Bereket Güveç, Özçelik Pide ve Lahmacun Salonu, Aşçı Recebin Yeri, Aydın Lokantası, Lezzet Pide Salonu, Şefin Yeri Kavurma ve Çorba Salonu olarak sayabiliriz.

Gediz’de gece hayatı

Kütahya’nın Gediz ilçesinde canlı bir gece hayatından söz edemeyiz. İlçede yer alan az sayıdaki alkollü mekanın yanı sıra kaplıcalar bölgesinde yer alan otellerde de kısmen hareketli bir gece hayatından bahsedebiliriz. Gediz ilçe merkezinde daha çok restoran, bar ve kafeteryalarda yaşanan gece hayatında öne çıkan mekanlar; Cumhuriyet Caddesi üzerinde yer alan Cadde Cafe Restaurant, 202. Sokak üzerinde hizmet veren Nrs Cafe ve Mehmet Ersoy Caddesi’nde faaliyet gösteren Cemilin Yeri gibi işletmelerdir. Gediz’de içeceklerinizi yudumlayarak dinlenebileceğiniz kafeteryaları ise Devri Alem Cafe, Üstgeçit Cafe, Mutfak Cafe Bistro, Anzer Pastanesi, Nazar Cafe Fast Food, Lives Cafe Bistro, Park Orman Cafe, Kahve Dünyası, Tekke Çay Evi, Arzum Pastanesi, Kervan Fast Food Cafe ve Patron Cafe Bistro olarak sıralayabiliriz.